Transformacja energetyczna polskich miast

W ramach wsparcia realizacji celów polityki energetyczno-klimatycznej UE do roku 2030 w krajach UE, gdzie PKB per capita jest niższe niż 60% średniej dla całej UE (względem roku 2013), na mocy art. 10d dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/410, w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych, stworzono nowy instrument finansowania modernizacji systemu energetycznego i poprawy efektywności energetycznej, tzw. Fundusz Modernizacyjny (FM). Instrument ten będzie działał w latach 2021-2030 i zasilony będzie środkami ze sprzedaży 4,5% ogólnej puli uprawnień do emisji CO2 w ramach unijnego systemu handlu emisjami, tzw. EU-ETS. Sprzedaż tych uprawnień będzie dokonywana w półrocznych transzach przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI).

Gorąco zachęcamy do bieżącego śledzenia harmonogramu naborów programów finansowanych ze środków Funduszu Modernizacyjnego pod adresem: Programy finansowane ze środków Funduszu Modernizacyjnego

Programy finansowane ze środków Funduszu Modernizacyjnego:

1. Renowacja z gwarancją oszczędności EPC (Energy Performance Contract) Plus – beneficjenci: spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, jednostki samorządu terytorialnego, spółki prawa handlowego, w których jednostki samorządu terytorialnego posiadają 100% udziałów lub akcji i które powołane są do realizacji zadań własnych j.s.t. wskazanych w ustawach.
2. Wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne – beneficjenci: jednostki samorządu terytorialnego (jst) i ich związki, przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą
3. Energia dla wsi - beneficjenci: spółdzielnie energetyczne i jej członkowie będący przedsiębiorcami, powstające spółdzielnie energetyczne (spółdzielnie lub spółdzielnie rolników), rolnik (osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostki organizacyjne nieposiadających osobowości prawnej).
4. Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny – beneficnejcni: przedsiębiorcy
5. Kogeneracja powiatowa, Kogeneracja dla Ciepłownictwa, Kogeneracja dla Energetyki i Przemysłu – beneficjenci: przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania ciepła lub wytwarzania ciepła i energii elektrycznej, realizujący projekt w ramach systemu ciepłowniczego, o zamówionej mocy cieplnej, na dzień składania wniosku, poniżej 50 MW
6. Digitalizacja sieci ciepłowniczych – beneficjenci: przedsiębiorstwa energetyczne w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2022 r. poz. 1385, z późn. zm.) prowadzące koncesjonowaną działalność gospodarczą w zakresie przesyłu i dystrybucji ciepła.
7. Elektroenergetyka - Inteligentna infrastruktura energetyczna
8. OZE – źródło ciepła dla ciepłownictwa – beneficjenci: rzedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j.: Dz. U. z 2023 r. poz. 221, z późn. zm.) prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania ciepła lub wytwarzania w skojarzeniu ciepła i energii elektrycznej.
9. Mój elektryk - celem programu jest uniknięcie emisji zanieczyszczeń powietrza poprzez dofinansowanie przedsięwzięć polegających na obniżeniu zużycia paliw emisyjnych w transporcie - wsparcie zakupu/leasingu pojazdów zeroemisyjnych. Aktualne ogłoszenia o naborach dotyczą:
   1. dopłaty do pojazdów zakupionych za gotówkę lub sfinansowanych kredytem (nie dotyczy leasingu i leasingu konsumenckiego) – nabór skierowany jest zarówno dla osób fizycznych, jak i przedsiębiorców i podmiotów innych niż osoby fizyczne
   2. dopłaty do leasingu i leasingu konsumenckiego (ścieżka leasingowa)
   3. Więcej: program "Mój elektryk"
10. Rozwój infrastruktury elektroenergetycznej na potrzeby rozwoju stacji ładowania pojazdów elektrycznych - celem programu jest wsparcie rozwoju infrastruktury do ładownia pojazdów elektrycznych i infrastruktury do tankowania wodoru, aby zmniejszyć liczbę pojazdów emitujących CO2 i NOx, a tym samym poprawić jakość powietrza. W programie przewidziano możliwość dofinansowania przedsięwzięć polegających na:
    1. budowie stacji ładowania o mocy nie mniejszej niż 22 kW, innej niż ogólnodostępna stacja ładowania;
    2. utworzeniu punktu ładowania o mocy nie mniejszej niż 22 kW, wyłącznie na potrzeby własne, który nie będzie wykorzystywany do świadczenia usługi ładowania;
    3. budowie ogólnodostępnej stacji ładowania o mocy nie mniejszej niż 50kW, w której co najmniej jeden punkt umożliwia świadczenie usługi ładowania prądem stałym i ma moc nie mniejszą niż 50 kW
    4. przebudowie ogólnodostępnej stacji ładowania skutkującej przyrostem jej mocy do mocy nie mniejszej niż 50 kW oraz możliwością świadczenia usługi ładowania prądem stałym z mocą nie mniejszą niż 50 kW w przypadku co najmniej jednego punkt ładowania.
    5. budowie lub przebudowie ogólnodostępnej stacji wodoru.
    6. Okres wdrażania zaplanowano na lata 2021 – 2028, w tym okres zawierania umów do 31.12.2025 i okres wydatkowania środków do 15.12.2028 r. Okres kwalifikowalności kosztów ustalono od dniu złożenia wniosku o dofinansowanie do 30.10.2028.
    7. Więcej: wsparcie rozwoju infrastruktury do ładownia pojazdów elektrycznych i infrastruktury do tankowania wodoru

Więcej o Polsko-Szwajcarskim Programie Rozwoju Miast na stronach WSPARCIE MIAST oraz PROGRAM SZWAJCARSKI.

Polsko-Szwajcarski Program Rozwoju Miast jest finansowany z mechanizmu Drugiej Edycji Szwajcarskiej Pomocy Finansowej dla wybranych państw członkowskich Unii Europejskiej. Jego celem jest zmniejszenie różnic społeczno-gospodarczych w obrębie Unii Europejskiej. To kolejne ważne źródło finansowania działań rozwojowych w średnich miastach, które pozwoli istotnie wpłynąć na poprawę jakości życia ich mieszkańców. 

Beneficjentami programu są średnie miasta zakwalifikowane przez Strategię na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do grona 139 miast z najtrudniejszą sytuacją społeczno-gospodarczą (zaktualizowana imienna lista miast opracowana przez IGiPZ PAN) gotowe do systemowych zmian procesu zarządzania rozwojem. 

Wśród dwunastu obszarów tematycznych znalazł się także obszar OT5_ Efektywność energetyczna i energia odnawialna, w ramach którego miasta mogą starać się o dofinansowanie projektów, których celem będzie m.in.: zmniejszenie i docelowo eliminacja emisji CO2, zmniejszenie niskiej emisji pyłów PM2,5 i PM10, zwiększenie udziału energii odnawialnej, rozwój systemów oszczędzania i magazynowania energii wytworzonej w celu bilansowania popytu i podaży czy zwiększenie świadomości i zmiana postaw użytkowników energii elektrycznej i cieplnej, w tym: mieszkańców, przedsiębiorców, instytucji publicznych i innych.

Celem strategicznym Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) jest odbudowa potencjału rozwojowego gospodarki utraconego w wyniku pandemii oraz wsparcie budowy trwałej konkurencyjności gospodarki i wzrost poziomu życia społeczeństwa w dłuższym horyzoncie czasowym.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Instytucja odpowiedzialna za realizację inwestycji) ogłosiło nabór wniosków w ramach Inwestycji B1.1.4 Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) „Wzmocnienie efektywności energetycznej obiektów lokalnej aktywności społecznej”.

Uprawnionymi wnioskodawcami są jednostki samorządu terytorialnego, wnioskujące w imieniu instytucji kultury (bibliotek i domów kultury) oraz biblioteki i domy kultury działające jako samorządowe instytucje kultury.

WIĘCEJ NA: Wzmocnienie efektywności energetycznej obiektów lokalnej aktywności społecznej

Więcej na stronie: informacje o naborach wniosków w ramach Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko 2021 - 2027.

- Gospodarka wodno-ściekowa

- Działania edukacyjno-informacyjne społeczeństwa w szczególności w obszarze zapobiegania powstawaniu odpadów oraz prowadzenia działań w gospodarce odpadami zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami oraz w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym

- Monitoring przyrody, powietrza i hałasu

- Edukacja w zakresie ochrony przyrody

- Rozwój monitoringu środowiska (m.in. monitoring pól elektromagnetycznych, monitoring wód, monitoring brzegu morskiego oraz monitoring gleby i ziemi)

- Rozwijanie systemów prognozowania i ostrzegania środowiskowego

- Rozwijanie systemów ratownictwa, w tym zapobieganie, przeciwdziałanie i ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów