Prowadząc wykłady i seminaria w ramach projektu „Przeprowadzenie działań szkoleniowo-doradczych oraz analitycznych w obszarze budowania zdolności administracyjnych w zakresie zielonej i energetycznej transformacji na rzecz administracji lokalnej” Ryszard Grobelny doskonale zna realia funkcjonowania samorządów lokalnych, co znakomicie pozwala na dobry kontakt z pierwszą grupą uczestników projektu, którymi są prezydenci i burmistrzowie miast a także wójtowie. 

Zgodnie z założeniami projektu to ta grupa powinna dysponować najszerszą i najbardziej aktualną wiedzę z zakresu szeroko rozumianej transformacji energetycznej, by kolejne grupy samorządowców reprezentujące specjalistów planowania przestrzennego, a także wydających decyzje administracyjne, mogły w miastach optymalnie projektować i wdrażać plany przyspieszonego inwestowania w OZE. 

Aktualnie w projekcie bierze udział zakładana ilość przedstawicieli miast i nawet gmin wiejskich, nastawionych na współpracę z sąsiadującymi miastami ale wciąż jeszcze mogą w kolejnych etapach wziąć udział inne miasta i gminy.

Europejska koncepcja wyznaczenia obszarów przyspieszonego inwestowania w OZE umożliwi w ramach projektu ZMP przygotowanie kadr tak w procesach decyzyjnych jak i w inwestycyjnych.

Wywiad z Ryszardem Grobelnym, ekspertem ZMP, wieloletnim prezydentem Poznania

Zbigniew Michniowski: Po inauguracyjnym seminarium w Bydgoszczy otwierającym cykl szkoleń planowanych na okres siedmiu miesięcy, spotkanie w Gdańsku jest kolejnym spotkaniem z grupą prezydentów, burmistrzów i wójtów. Czy już można skonkretyzować jakieś uwagi dotyczące przebiegu szkoleń i reakcji uczestników?

Ryszard Grobelny: Przede wszystkim widać, że samorządy szczególnie średnie i małe przyglądają się temu co się dzieje w realiach politycznych i prawnych i są zagubione. Są przytłoczone bieżącymi problemami zarządzania gminami, nie do końca wiedzą co powinni zrobić, a czego nie. Dociera do nich coś z „modnych” informacji typu: zakładajcie spółdzielnie energetyczne, budujcie spalarnie odpadów, a to zróbcie biogazownie, a to coś tam innego. Na to nakładają się oczekiwania mieszkańców, niekoniecznie zbieżne z przyjęta strategią rozwoju gminy. W związku z tym pojawia się chaos i niepewność. Dlatego jednym z naszych najważniejszych zadań jest uporządkowanie informacji i przekazanie wiedzy co się dzieje w tej chwili na rynku, na którym funkcjonują samorządy. Mówiąc wprost rozmawiamy o tym, w co samorządowcy powinni się angażować i dlaczego, jak powinni prowadzić planowanie strategiczne i przestrzenne, by móc dostosować się do zmian, które w tej chwili zachodzą. Oczywiście ważne jest również, aby samorządy aktywnie działały na rynku energetycznym – aby minimalizowały swoje koszty i wspierały swoich mieszkańców, przede wszystkim przedsiębiorców. To wszystko jest możliwe, tylko trzeba mieć stosowną wiedzę i wyobraźnię. I naszym zadaniem jest to dostarczenie tej wiedzy samorządowcom i pobudzenie ich wyobraźni.

ZM: Czy ten projekt edukacyjny i przekazywanie wiedzy o transformacji dotyczy tylko miast, członków Związku?

RG: Nie, nie tylko. W dużym stopniu ofertę szkoleniową kierujemy do przedstawicieli miast członkowskich naszego związku, a jest ich 373. Szczególnie do tych, którzy od roku są nowymi burmistrzami. Oni mają trochę trudniej bo dopiero poznają wyzwania nowego stanowiska a jednocześnie są przytłoczeni codziennością pracy i uporządkowaniem ogółu spraw. Jednak my wiemy choćby z dzisiejszych rozmów, że nawet ci, którzy sprawują swój urząd drugą czy trzecią kadencję też w sprawach energetycznych mają niewystarczającą wiedzę. Nie krytykuję tego, po prostu stwierdzam fakt, bo skąd taką wiedzę mają mieć? Jeżeli jest, co stwierdzamy, dużo chaosu informacyjnego trzeba ten chaos uporządkować. Chcielibyśmy by te ponad 300 miast członków naszego Związku było w skali kraju liderami transformacji energetycznej, by byli w czołówce miast, które się zmieniają w Polsce, by wyznaczali nowe trendy. Aktualnie prowadzone szkolenie jest adresowane do nich, ale oczywiście zapraszamy wszystkich, chętnie podzielimy się wiedzą z każdym.

ZM: Co jest istotnym elementem miejskiej transformacji energetycznej?

RG: Chyba najistotniejszym elementem transformacji energetycznej jest obniżenie kosztów, bo niestety w Polsce energia jest najdroższa w całej Europie, a jeżeli nie obniżymy kosztów energii, to nasi przedsiębiorcy nie będą konkurencyjni na rynkach światowych. A my wszyscy jako osoby fizyczne będziemy płacić za dużo. Dlaczego transformacja energetyczna tak przyspieszyła od prawie półtora roku? Bo nie tyko koszty energii wzrosły niebotycznie dla gmin, ale burmistrza zastanowiło to, że nagle zobowiązano go by wziął na siebie część odpowiedzialności za sprawy energetyczne, np. sprzedawał węgiel. Nie dość, że tym go obciążono, to musiał coś zrobić z gminnymi rachunkami za prąd żeby nie zbankrutować i zrozumiał, że transformacja energetyczna jest ważna! Ceny energii szczególnie w dłuższej perspektywie są istotne, ale transformacja ma wiele wątków, choćby społeczne i środowiskowe. W związku z tym o tym wszystkim trzeba mówić ale głównie przez pryzmat cen bo one biją nas po kieszeni, nas prywatnie i nas jako gminę.